Verenigingsbladen Oud-studenten Maritiem Onderwijs

Door: Auk Boom

In 1991 benaderden twee bestuursleden en een redacteur van de Vereniging van Oud-leerlingen van de Hogere Zeevaartschool te Amsterdam (VOLHZS) het bestuur van de Vereniging van Oud-studenten TMO Amsterdam om te zien of het gezamenlijk uitgeven van een verenigingsblad mogelijk was. De oud-leerlingen van de Zeevaartschool hadden het mooie blad KW - Wij praaien U en de oud-studenten TMO Amsterdam waren met hun Stand by - in een eenvoudige krantvorm - ook al enige jaren op dat vlak bezig. In beide verenigingen zaten dus mensen die met enige regelmaat artikelen voor hun blad konden en wilden schrijven.

Het verhaal was duidelijk: als de oud-leerlingenverenigingen van het zeevaartonderwijs zouden gaan samenwerken op redactioneel vlak zou het mogelijk moeten zijn, vanwege de grotere achterban, een mooi blad uit te blijven geven. Uitgangspunt was dat de leden het idee moesten houden dat het een verenigingsblad van henzelf was, gemaakt dóór en vóór de leden.
Allen voor één

Bij de eerste ‘voorzichtige’ uitgave liftte de ‘machinistenclub’ nog met enkele artikelen mee in de KW, maar dat was van korte duur. Direct na die eerste gesprekken werd contact gezocht met de oud-leerlingenvereniging van de Rotterdamse Zeevaartscholen. Ook deze vereniging bracht een blad uit en in juni 1992 verscheen voor het eerst een ‘VOMO-blad’ met voor iedere vereniging een eigen titel en een totale oplage van 1600 bladen.

Er was nu wel een blad, maar financieel liep het zeker nog niet soepel. Er waren gelukkig wel adverteerders meegekomen, maar ja, die kan je pas een rekening toesturen als het blad klaar is en de drukker moest toch betaald worden. De penningmeester uit Rotterdam moest wel eens voorschieten als betalingen wat laat binnenkwamen. Dat kon zo niet langer en de volgende stap was een stichting in het leven te roepen met als doel een verenigingsblad uit te geven ‘voor de Oud-Studenten van het Maritiem Onderwijs’. Op 8 maart 1993 togen de drie voorzitters Wim Raatgever (HZS-Amsterdam), Sietse Schoonbergen (TMO-Amsterdam) en Rob Reitsma (Hoger en Middelbaar Zeevaartonderwijs Rotterdam e.o.) naar de notaris en was de stichting VOMO een feit.

Een themanummer

 Met het uitbreiden van de deelnemende verenigingen nam ook het aantal schrijvende mensen toe èn het aantal adverteerders. Het aantal pagina’s groeide naar 36, nog wel in zwart/wit en een omslag in kleur. Uit kostenoverweging moest het omslag voor het gehele jaar voorgedrukt worden. Eind 1996 werd in het redactieteam besloten om in juni 1997 een themanummer uit te brengen onder de kop ‘De Nederlandse zeescheepvaart, heden en toekomst’.

Het werd een pil van 52 pagina’s met een keur aan - nu nog steeds - lezenswaardige artikelen. Er bleek bij de reders en de scheepsbouwers veel vertrouwen in de toekomst te zijn, de fabrikanten van dieselmotoren zouden kans zien om nog economischere motoren te bouwen, de brandstofcel werd beschreven en gelijk de onmogelijkheid van kernfusie besproken.

De zesde vereniging

In 1998 nam ondergetekende de eindredactie van Ernst Braat over. Het blad was inmiddels gegroeid tot een standaard van 48 pagina's en voor het eerst kon ieder kwartaal een wisselend omslag gedrukt worden en zowaar, ook in het binnenwerk verschenen de eerste advertenties in kleur. In juni 2001 sloot de vereniging van de ‘machinistenschool’ uit Brielle met het blad Trompetter zich als voorlopig laatste vereniging aan en was de oplage gegroeid tot 2700 bladen in zes edities. Het ketting-logo van de VOMO bestond nu uit zes schakels.

 In de septemberuitgave van dat jaar werd uitgebreid geschreven over P&O Nedlloyd, welke rederij het jaar daarvoor een mooie winst van 201 miljoen euro had behaald. Trompetter Wout Krispijn nam ons aan boord van de Nedlloyd Kowloon, met een totaal aantal opvarenden van 17 personen, waar hwtk Ab Poldervaart de scepter zwaaide over de bijna 90.000 pk in de machinekamer en de stuurman de verantwoording had over een stapel van 6690 TEU. Ger van Dijk interviewde Egbert Vuursteen, Wout Klute schreef zijn negende ‘Never a dull moment’, Herbert Donselaar belichtte het smokkelen, Jan Aafjes beschreef de presentatie van het boek 'Oranje, een koninklijk schip' geschreven door Wim Grund en Pier Foppema publiceerde zijn 20^e ‘Mijmeringen’.

Een fullcolour blad

Vanwege het grotere aantal kleuradvertenties konden er inmiddels ook op bescheiden schaal kleurenfoto’s bij artikelen worden geplaatst en het aantal pagina’s groeide naar 56. In 2009 ging de eindredactie over naar Gerrit de Boer, die helaas na een jaar afscheid van ons nam. Gelukkig kon de stichting VOMO terugvallen op de maritieme uitgeverij Yellow & Finch. Zij verzorgen de productie – de eindredactie, de vormgeving en het drukwerk – van het blad.

In 2012 gingen de beide Amsterdamse verenigingen samen in een nieuwe vereniging. Gekozen werd voor Vosmoga, wat staat voor Vereniging van Oud-Studenten Maritieme Opleidingen Groot-Amsterdam en verdwenen de titels KW-Wij praaien U en Stand by. Hun nieuwe blad kreeg de naam Navigare. Hiermee verdween wel een schakel uit ons logo doch de ketting bleef even sterk en de oplage constant. Onvermijdelijk verdwenen er met verstrijken der jaren bekende namen uit ons midden. Wij prijzen ons gelukkig met het gegeven dat er altijd weer een opvolger opstond. Wij allen kunnen en moeten daar slechts met respect over spreken. Voor het uitgeven van een blad is natuurlijk veel geld nodig. Geld dat binnenkomt via de aangesloten verenigingen en natuurlijk onze adverteerders. Echter… zonder de belangeloze arbeid van veel leden vanuit de deelnemende verenigingen is een professioneel blad als het onze niet te financieren. Ook dat mag best gemeld worden.

En verder

In het jaar dat voor ons ligt (ik schrijf dit december 2024) verdwijnt een vijfde schakel uit ons logo. De Vereniging van Reünisten van de Zeevaartschool te Den Helder strijkt in 2025 de vlag. Het verdwijnen van het blad Ankerpark heeft uiteraard ook invloed op de personele bezetting van het bestuur, het redactieteam en de exploitatie-commissie. Het zal echter geen invloed hebben op de taak van de stichting en dat is: Het uitgeven van een maritiem blad voor de leden van de aangesloten verenigingen en hun tientallen relaties in het maritieme werkveld.

En nu, na 32 jaar VOMO, kunnen we stellen dat we nog steeds een schitterend blad hebben dat ieder kwartaal uitkomt met een keur van lezenswaardige artikelen over de zeevaart en alles wat daarmee te maken heeft - en soms ook een uitstapje naar de binnenvaart - bijeen gezocht en geschreven door een ervaren team van schrijvers en redacteuren; geheel vrijwillig maar nooit vrijblijvend.

**